Programy publikowania otwartego w ramach licencji Wirtualnej Biblioteki Nauki w roku 2022

Źródło: https://wbn.icm.edu.pl/publikowanie-otwarte/#springer_oa

Ostatnia aktualizacja 26.04.2023: Działa nowa pula 1350 artykułów. Afiliacja autorów w programie jest weryfikowana wyłącznie przez lokalnych administratorów w instytucjach. Kontakt do lokalnych administratorów można uzyskać pod adresem wbn@icm.edu.pl.

Program umożliwia autorom afiliowanym w polskich instytucjach akademickich publikowanie artykułów otwartych na licencji CC-BY w czasopismach hybrydowych Springer. Koszty publikacji artykułów w ramach programu są pokrywane z opłaty za licencję krajową Springer ze środków MEiN. W latach 2010-2018 program był finansowany jako dodatek do krajowej licencji akademickiej na dostęp do czasopism Springer. Od 2019 r. umowa na licencję krajową Springer (umowa odnowiona w 2022 r. na okres 2022-2024) ma charakter umowy transformacyjnej, w której większa część opłaty licencyjnej jest przeznaczona na publikowanie otwarte, a mniejsza część stanowi opłatę za dostęp do artykułów subskrypcyjnych. Rozwiązanie to związane jest z założeniem, że udział artykułów otwartych w czasopismach hybrydowych będzie stopniowo rósł, aż do całkowitej transformacji czasopism do modelu otwartego, co jest zgodne z Planem S. W 2020 r. program Springer obejmował 2133 artykuły i limit ten został wyczerpany w połowie listopada 2020 r. W 2021 w programie zostało opublikowanych 2163 artykułów i został zamknięty 14 lutego 2022 r. wraz z wyczerpaniem dostępnej puli. Program w 2022 r. obejmował zmniejszoną w stosunku do 2021 r. pulę 1311 artykułów, która została udostępniona w lipcu 2022 r. po potwierdzeniu finansowania z MEiN, i z której w 2022 r. wykorzystano 815 artykułów. W 2023 r. do 26 kwietnia dostępna była niewykorzystana część (496 artykułów) z puli z 2022 r. oraz później nowa pula 1350 artykułów.

  • Kto może korzystać z programu?

Program przeznaczony jest dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w instytucjach, które są objęte licencją krajową Springer oraz założyły konto administracyjne Article Approval Service (AAS) do weryfikacji afiliacji swoich autorów, patrz lista instytucji. Afiliacja autora korespondencyjnego powinna być podana w nagłówku artykułu z dokładnością wystarczającą do jednoznacznej identyfikacji z powyższą listą. Autor korespondencyjny może podać w artykule więcej niż jedną afiliację i wystarczy, aby przynajmniej jedna z nich była zgodna z listą. Afiliacja ewentualnych współautorów artykułu nie ma znaczenia dla programu.

  • Które czasopisma i jakie artykuły są objęte programem?

Program obejmuje 1984 czasopism z podstawowej kolekcji Springer oraz 20 czasopism ADIS, patrz katalog 2023. Program nie obejmuje czasopism otwartych BioMed Central oraz SpringerOpen. Program obejmuje artykuły typu OriginalPaper, ReviewPaper, BriefCommunication oraz ContinuingEducation. Program nie obejmuje EditorialNotes, News, Letters.

  • Jak korzystać z programu?

Po przyjęciu artykułu do publikacji autor korespondencyjny otrzymuje email, który zawiera link służący do zakończenia procesu publikacji. Link prowadzi na stronę, na której należy kliknąć ‘Request login email’ (patrz prezentacja, str. 3), po czym autor otrzyma drugi email z linkiem do formularza Open Access Systems Solution. W formularzu autor korespondencyjny musi wskazać swoją afiliację (patrz prezentacja, str. 5) na liście, która zawiera instytucje objęte umowami na publikowanie otwarte ze Springerem. Wybrana afiliacja musi być jedną z afiliacji autora podanych w artykule. Na liście w formularzu występują nazwy angielskie polskich instytucji, ale wybór z tej listy służy wyłącznie potwierdzeniu afiliacji przez autora, natomiast w artykule może występować nazwa instytucji w dowolnej wersji językowej. Jeśli w momencie wypełniania formularza pula artykułów w programie na danych rok nie jest jeszcze wyczerpana i system rozpozna wybraną instytucję jako należącą do programu, to formularz wyświetli informację “Open access at no cost to you” (patrz prezentacja, str. 6), która dotyczy umowy krajowej obejmującej wszystkie polskie instytucje akademickie zgłoszone do licencji Springer. Po kliknięciu w ‘Yes, submit for approval’ informacja o artykule zostanie wysłana do lokalnego administratora w instytucji w celu weryfikacji afiliacji. O wyniku weryfikacji autor zostanie powiadomiony emailem (patrz prezentacja, str. 9). Akceptacja publikacji w programie OA oznacza, że koszt publikacji zostanie pokryty z opłaty za licencję krajową wniesioną do Springera przez ICM i finansowaną ze środków MNiSW.

Opisana powyżej procedura jest wykorzystywana przez Springera do obsługi większości czasopism hybrydowych, za wyjątkiem niektórych czasopism, które na liście czasopism w kolumnie J zostały oznaczone jako niestandardowe. W przypadku tych czasopism autor korespondencyjny otrzyma specjalne instrukcje postępowania od redakcji. Także w takim przypadku informacja o artykule zostanie wysłana do lokalnego administratora w instytucji w celu weryfikcaji afiliacji.

  • Gdzie można uzyskać pomoc w sprawie programu?

Wszelkie pytania dotyczące publikowania otwartego w czasopismach hybrydowych można kierować bezpośrednio do wydawnictwa Springer Nature pod adres oa.verification@springernature.com. W razie dalszych problemów prosimy kontaktować się z obsługą WBN pod adresem wbn@icm.edu.pl. Informacje o programie są także dostępne na stronie wydawcy Poland Read and Publish agreement.

Program publikowania otwartego Science Advances w ramach licencji krajowej 2022-2024
Program działa z nową roczną pulą 10 artykułów.

Program jest dodatkiem do licencji krajowej na dostęp do czasopisma Science. Czasopismo Science działa wyłącznie w modelu subskrypcyjnym, a do publikowania otwartego przeznaczone jest osobne czasopismo open-access Science Advances. Krajowa opłata licencyjna Science finansowana przez MNiSW pokrywa koszt publikacji w czasopiśmie Science Advances do 10 artykułów z Polski rocznie. Oferta przysługuje autorom korespondencyjnym afiliowanym w polskich instytucjach objętych licencją Science, którzy wskazali tę afiliację na stronie tytułowej artykułu. Wydawnictwo samo identyfikuje takie artykuły, ale autorzy korespondencyjni, których artykuły zostały przyjęte do druku, mogą dodatkowo kontaktować się z ICM na adres wbn@icm.edu.pl w celu skorzystania z programu. W roku 2021 w ramach programu publikowania otwartego Science (obejmującego tylko czasopismo ScienceAdvances) zostały opublikowane 2 artykuły. W roku 2022 zostały opublikowane 3 artykuły.

Program międzynarodowy Scoap3
Program jest kontynuowany w 2022 r. bez ograniczeń na liczbę artykułów.

Sponsoring Consortium for Open Access Publishing in Particle Physics (SCOAP3) to międzynarodowe konsorcjum instytucji naukowych, agencji finansujących naukę oraz bibliotek z 27 krajów, koordynowane przez CERN, które od początku roku 2014 finansuje otwarte publikacje naukowe z zakresu fizyki cząstek. Obecnie konsorcjum posiada umowy z wydawcami na okres 2020-2022 obejmujące 3 czasopisma APS (finansowane częściowo ze SCOAP3 oraz subskrypcji), 2 czasopisma Springer, 2 czasopisma Elsevier oraz po 1 czasopiśmie IOP, OUP i Uniwersytetu Jagiellońskiego, patrz scoap3.org. Czasopisma te są w całości lub w części finansowane ze środków SCOAP3. W czasopismach tych mogą publikować naukowcy z całego świata i nie ponoszą za to żadnych opłat indywidualnych. W przygotowaniu SCOAP3 uczestniczyły polskie grupy badawcze tworzące krajowe konsorcjum „Polska Fizyka Cząstek”, którego koordynatorem jest IFJ PAN. ICM działając na wniosek tego konsorcjum oraz we współpracy z CERN wynegocjował obniżki kosztów licencji Elsevier, Springer, IOP oraz APS z tytułu zmiany modelu czasopism SCOAP3, podpisuje umowy z CERN (obecnie na lata 2020-2022) oraz finansuje składkę Polski na program ze środków MNiSW w ramach WBN.

Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej ACS 2023-2025
Ostatnia aktualizacja 26.04.2023: zostało wykorzystane 97 artykułów z puli 370 artykułów na 2023 r. W związku z potwierdzeniem dofinansowania MEiN (komunikat z 19 stycznia 2023 r.) program ACS 2023 działa od 31 stycznia na konto nowej umowy 2023-2025.

Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w instytucjach uczestniczących w konsorcjum. W 2023 roku program obejmuje 83 czasopisma wydawane przez ACS (wszystkie tytuły z listy czasopism dostępnych w roku 2023 objęte są programem publikowania otwartego), w tym 68 czasopism hybrydowych i 15 czasopism otwartych. Program obejmuje wszystkie typy artykułów za wyjątkiem: Additions and Corrections, Expressions of Concern, Retraction, In This Issue, Introducing our Authors. Program pozwala na publikację otwartą na licencji CC-BY bez opłat dla autorów określonej liczby artykułów przyjętych do publikacji w bieżącym roku (uwaga: decyduje data “Manuscript Acceptance Date” określana czasem w artykułach jako “Revised”). W 2020 r. dostępna była pula 300 artykułów wyczerpana 9.12.2020, w 2021 r. pula 324 artykułów wyczerpana 28.12.2021, a w roku 2022 pula 346 artykułów wyczerpana 28.12.2022. Dostępna pula programu w roku 2023 to 370 artykułów. Pula nie jest rozdzielona na instytucje i artykuły są włączane do programu w kolejności przyjęcia do publikacji.

Autorzy, którzy wysyłają artykuły do recenzji w czasopiśmie ACS, powinni zwrócić uwagę, że na tym etapie (“online manuscript submission process”) wypełniają formularz on-line, w którym powinni wybrać swoją afiliację z listy instytucji. Zalecane jest także, ale nie obowiązkowe, podanie adresu email z domeny tej instytucji. Po przyjęciu przez wydawcę artykułu do publikacji, autor otrzymuje email od wydawcy z linkiem do formularza Journal Publishing Agreement (JPA) oraz, jeśli wcześniej autor wskazał odpowiednią afiliację, z informacją o możliwości skorzystania z programu. W formularzu JPA autor ma opcję wyboru publikacji OA z zachowaniem praw autorskich. Autor może także zrezygnować z praw autorskich, co nie wyklucza z programu, ale nie jest rekomendowane przez ICM, lub wybrać publikację w modelu tradycyjnym. Autorzy, którzy po akceptacji artykułu dostali link do JPA ale bez informacji o możliwości włączenia do programu, mogą zgłaszać się do ICM na adreswbn@icm.edu.pl załączając aktywny link DOI do artykułu, a jeśli ten link nie jest aktywny, to stronę/y z tytułem, autorami i afiliacjami z zaakceptowanego manuskryptu.

Informacja o zaakceptowanym artykule uprawnionym do włączenia do programu jest również przekazywana przez wydawcę do administratora w ICM. Administrator sprawdza, czy w artykule podana jest odpowiednia afiliacja i przesyła do autora prośbę o potwierdzenie, czy autor chce skorzystać z programu i czy wybrał opcję publikacji OA w formularz JPA. Jeżeli w formularzu JPA autor nie zaznaczył opcji OA, a chce to zmienić, przed opublikowaniem artykułu możliwa jest zmiana umowy autora z wydawcą – na prośbę autora lub ICM wydawca może przesłać autorowi nowy link do formularza JPA (po opublikowaniu artykułu zmiana JPA nie jest możliwa). Po otrzymaniu od autora potwierdzenia, że podpisał JPA z wybraną opcją OA, administrator akceptuje włączenie artykułu do programu. Autorzy korzystający z programu mogą także uzyskać pomoc na każdym etapie publikacji w ACS pod adresem support@services.acs.org.

Uczestnicy konsorcjum ACS w roku 2023:

  1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica
  2. Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN
  3. Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN
  4. Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzanskiego PAN
  5. Instytut Biochemii i Biofizyki PAN
  6. Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
  7. Instytut Chemii Fizycznej PAN
  8. Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
  9. Instytut Chemii Organicznej PAN
  10. Instytut Fizyki Jądrowej im. H. Niewodniczańskiego PAN
  11. Instytut Fizyki Molekularnej PAN
  12. Instytut Fizyki PAN
  13. Instytut Inżynierii Chemicznej PAN
  14. Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera PAN
  15. Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN
  16. Instytut Ochrony Srodowiska – Panstwowy Instytut Badawczy
  17. Instytut Wysokich Ciśnień PAN
  18. Politechnika Bydgoska
  19. Politechnika Gdańska
  20. Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki
  21. Politechnika Łódzka
  22. Politechnika Poznańska
  23. Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
  24. Politechnika Śląska
  25. Politechnika Warszawska
  26. Politechnika Wrocławska
  27. Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej “Blachownia”
  28. Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Przemysłu Organicznego
  29. Sieć Badawcza Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii
  30. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
  31. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
  32. Uniwersytet Gdański
  33. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
  34. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  35. Uniwersytet Jagielloński
  36. Uniwersytet Łódzki
  37. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
  38. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
  39. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  40. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  41. Uniwersytet Medyczny w Lublinie
  42. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
  43. Uniwersytet Opolski
  44. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  45. Uniwersytet Śląski w Katowicach
  46. Uniwersytet w Białymstoku
  47. Uniwersytet Warszawski
  48. Uniwersytet Wrocławski
  49. Uniwersytet Zielonogórski
  50. Warszawski Uniwersytet Medyczny
  51. Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
  52. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

 

Więcej na stronie: https://wbn.icm.edu.pl/publikowanie-otwarte/#springer_oa