W 2020 roku przyjęliśmy „Politykę NCN dotyczącą otwartego dostępu do publikacji”. Instrukcję, która ten dokument doprecyzowuje, publikujemy właśnie na stronie.
NCN wspólnie z innymi europejskimi agencjami zrzeszonymi w organizacji Science Europe od lat angażuje się w zapewnienie otwartego dostępu do danych naukowych oraz publikacji, które są efektem badań finansowanych ze środków publicznych, w celu umożliwienia ich bezpłatnego wykorzystania przez naukowców, przedsiębiorców i szerokie grono odbiorców.
W roku 2018 podpisaliśmy Plan S. W maju 2020 roku przyjęliśmy „Politykę Narodowego Centrum Nauki dotyczącą otwartego dostępu do publikacji”. – Polityka zakłada, że w umowach, które są zawierane przez NCN od stycznia tego roku, publikacje ujęte w raportach końcowych będą musiały być opublikowane w otwartym dostępie – mówi dr Aneta Pazik-Aybar, główna specjalistka NCN ds. otwartej nauki. Zasady te obejmują wszystkie rodzaje publikacji z wyjątkiem monografii, rozdziałów w monografiach i recenzowanych utworów zebranych.
W opublikowanej właśnie „Instrukcji” wyjaśnione są m.in. najważniejsze pojęcia związane z otwartym dostępem oraz omówione rodzaje publikacji objętych obowiązkiem otwartego dostępu. Główni adresaci przewodnika – laureaci grantów NCN – znajdą w nim także bardzo szczegółowe informacje dotyczące m.in. licencji na jakich należy udostępniać prace oraz publikowania w wydawnictwach stosujących najwyższe standardy jakości i w najważniejszych międzynarodowych periodykach, takich jak Nature, Science i Cell.
– W obu tych dokumentach otwarty dostęp definiujemy bardzo konkretnie. Prowadzą one kierowników projektów krok po kroku, tak żeby dopełnili warunków, które wynikają z umowy z NCN i przyjętych przez nas zasad – mówi dr Pazik-Aybar.
Instrukcja. Polityka NCN dotycząca otwartego dostępu do publikacji
- Zgodnie z „Polityką Narodowego Centrum Nauki dotyczącą otwartego dostępu do publikacji” z dnia 27 maja 20201, otwarty dostęp polega na udostępnianiu w postaci cyfrowej publikacji w periodykach naukowych upowszechniających wyniki badań finansowanych ze środków publicznych w celu ich bezpłatnego wykorzystania przez innych naukowców, studentów, przedsiębiorców czy szerzej – społeczeństwo.
- Otwarty dostęp oznacza nie tylko darmowy dostęp do publikacji, ale również możliwość powielania, rozpowszechniania i dowolnego wykorzystania treści, zgodnie z warunkami licencji CC-BY (Creative Commons, uznanie autorstwa), która pozwala na swobodne dysponowanie pracą, w tym jej kopiowanie i rozprowadzenie, a także adaptowanie. Jedynym warunkiem jest oznaczenie autora pracy, źródła pochodzenia oraz zastosowanej licencji.
- Polityka NCN dot. otwartego dostępu obejmuje wszystkie rodzaje publikacji naukowych z wyjątkiem monografii, rozdziałów w monografiach i recenzowanych utworów zebranych.
Źródło: https://www.ncn.gov.pl/aktualnosci/2021-10-28-instrukcja-open-access