Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, który od 2010 r. wspiera polskich uczonych, od tego roku będzie działał w zmienionej formule. Programem w nowej odsłonie pokieruje Rada, której skład ogłosił dziś na konferencji prasowej wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.
– Rozwój humanistyki to jeden z priorytetów w działaniach ministerstwa – powiedział minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. – W porozumieniu z Narodowym Centrum Nauki przekażemy na badania humanistyczne dodatkowe 17 mln zł. Liczymy, że dzięki temu poziom skuteczności będzie wyższy niż w dotychczasowych konkursach – zadeklarował szef resortu. Oprócz wspomnianej kwoty NCN będzie dysponował również środkami, które do tej pory rozdzielane były w ramach modułu Rozwój.
Zmiany w formule NPRH, o których opowiadał Jarosław Gowin, są wynikiem rozmów ze środowiskiem naukowym. Dlatego m.in. ministerstwo zdecydowało się na rezygnację z modułu Rozwój. – Moduł ten powtarzał konkursy realizowane przez Narodowe Centrum Nauki. – powiedział obecny na konferencji prof. Włodzimierz Bolecki, nowy przewodniczący Rady NPRH. – Zależy nam przede wszystkim na uspójnieniu systemu grantowego i polskiej nauki, tak by wspólnym wyznacznikiem dla NCN, NCBR i NPRH była wysoka jakość – wyjaśnił prof. Bolecki.
Na temat przyszłego kształtu programu wypowiedziała się również prof. Maria Dzielska. Musimy pamiętać, że nasze humanistyczne dziedzictwo narodowe jest opracowane tylko szczątkowo. Potrzebujemy nie pojedynczych naukowców, ale całych zespołów, by stworzyć tę kompletną syntezę. Należy skupić się na dziedzinach, które nie były jeszcze w ogóle opracowywane.
Nowa formuła NPRH
Zgodnie z zapowiedziami ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina, w nowej formule NPRH znalazły się dwa moduły: Dziedzictwo narodowe oraz Uniwersalia. Oprócz modułów, minister będzie mógł również przeprowadzić konkurs na projekty zamawiane – związane np. z prowadzoną polityką naukową.
Moduł Dziedzictwo narodowe umożliwi finansowanie długoterminowych projektów badawczych, które będą miały szczególne znaczenie dla polskiej humanistyki. W ten sposób szanse na zdobycie finansowania będą miały projekty, które przekraczają ograniczenia programowe NCN czy NCBR.
Chodzi tu przede wszystkim o dwa rodzaje badań. Pierwszy to przedsięwzięcia o charakterze dokumentacyjnym, edytorskim czy słownikowym realizowane przez wyspecjalizowane zespoły. Drugim rodzajem są badania nad kluczowym dziedzictwem narodowym, które stanowić będą punkt odniesienia dla polskiej humanistyki.
W module Uniwersalia nacisk położony zostanie na działalność translatorską oraz wydawniczą – zarówno w przypadku czasopism oraz publikacji zwartych. W ramach modułu organizowane będą dwa konkursy.
Pierwszy umożliwi sfinansowanie przekładów najważniejszych osiągnięć polskiej humanistyki (dawnych i nowych) na języki kongresowe (priorytetowy będzie w tym wypadku język angielski). Warunkiem przystąpienia do konkursu będzie możliwość publikacji dzieła w jednym z renomowanych wydawnictw zagranicznych. Drugi konkurs pozwoli na powiększenie polskiej biblioteki humanistycznej przez opracowanie wydań krytycznych najważniejszych dzieł humanistyki światowej.
Narodowy Program Rozwoju Humanistyki to unikatowy w skali europejskiej program grantowy skierowany wyłącznie do humanistów. Wszystkie informacje na temat programu oraz listy dotychczasowych laureatów można znaleźć na stronie MNiSW.